Antibiyotikler ve Mikrobiyota
4 dakikalık Okuma
Bağırsak mikrobiyotası, insanların genetik repertuarını genişleten ve dolayısıyla insan sağlığını etkileyen çeşitli mikroorganizmalardan oluşan karmaşık bir ekosistemdir.1 Mikrobiyom, çoğu bakteriyel ve viral kaynaklı olan ve patojenik olmadığı düşünülen trilyonlarca mikroorganizmadan ve onların genetik materyallerinden oluşur, insan ve mikroorganizmaların birlikte uzun süreli yaşamının bir ürünüdür. 2
Bağırsak mikrobiyotası birçok fizyolojik işlemde rol oynar. Gıdalardan enerji ve besin alır, bağırsak patojenlerine karşı korur, bağışıklık sisteminin gelişimini ve sürdürülmesini destekler. Zararlı mikroorganizmaların istilasına karşı korumak için bağışıklık sistemi ile birlikte çalışır. 3
Mikrobiyotadaki olumsuz değişiklikler, bağırsaktaki fonksiyonel yapılarda değişikliklere yol açabilir ve çeşitli hastalıklara neden olabilir. 1
Disbiyozis Nedir? Antibiyotiklerin Bağırsağa Etkisi Nasıl Olur?
Mikrobiyotadaki dengenin bozulmasına disbiyozis denir.1 Disbiyozisin en önemli nedenlerinden biri antibiyotik kullanımıdır. Bağırsak mikrobiyotasının antibiyotik kaynaklı disbiyozisi, bağışıklık sisteminin gelişimini ve düzenlenmesini etkileyebilir ve bağırsakla ilgili hastalık riskini artırabilir. 1
Çeşitli etkenlerle mikrobiyal bileşimin bozulması olan disbiyozis, birçok gastrointestinal rahatsızlık ile ilişkilendirilmiştir. 4
Disbiyozisin hem bağırsak hem de bağırsak dışı bozuklukların patogenezi ile ilişkili olduğuna dair çok sayıda kanıt vardır. Bağırsağa olan etkileri arasında enflamatuar bağırsak hastalığı, irritabl bağırsak sendromu ve çölyak hastalığı varken, bağırsak dışında ise alerji, astım, metabolik sendrom, kardiyovasküler hastalık ve obezite yer alır. 5
Antibiyotiklerin kısa dönemde neden olduğu bağırsakla ilişkili en önemli hastalıklardan biri C. difficile bakterilerindeki artışın neden olduğu antibiyotikle ilişkili ishaldir. 8
Antibiyotiklerin etkilerinin anlaşılması önemlidir. Çünkü bunun anlaşılması mikrobiyotadaki olumsuz değişikliklerin hafifletilmesi ya da mikrobiyomun orijinal durumuna geri döndürülmesi hedeflenerek antibiyotikle ilişkili hastalıkların tedavisinde anahtar olabilir. 1
Antibiyotikler bağırsak mikrobiyotasının çeşitliliğini ve miktarını azaltarak patojenlerle rekabet edebilme yeteneğinde azalmaya yol açar. 4
Antibiyotikler genellikle belirli mikroorganizmaları yok etmek için kullanılsa da çoğu antibiyotik geniş bir etki yelpazesine sahip olduğu için mikrobiyota elemanlarını da etkiler.6 Doğumdan hemen sonra çeşitli antibiyotiklere maruz kalınması da mikrobiyotanın oluşumunda belirgin farklılıklara yol açar. 1
Bağırsakta oluşan değişiklikler kişiden kişiye farklılık göstermekle birlikte, antibiyotik kullanımının kesilmesinden birkaç ay sonrasında bile tam olarak normale dönmeyebilir. 8
Probiyotikler
Probiyotiklerin antibiyotikle ilişkili ishalin tedavisinde çok etkili olduğu günümüzde bilinmektedir. Bunun yanı sıra bağırsak sistemi dışı birçok hastalıkların tedavisinde de probiyotiklerin rol oynayabileceğini gösteren çalışmalar da yapılmıştır.10 Yapılan çok sayıda araştırmanın sonucunda görülen olumlu etkilerinden dolayı probiyotikler, irritabl bağırsak sendromu, iltihabi bağırsak hastalığı, nekrotizan enterokolit, akut enfeksiyöz diyare ve antibiyotikle ilişkili ishal gibi çeşitli sindirim hastalıklarında giderek daha fazla oranda kullanılmaktadır. 9
Eritromisin antibiyotiği kullanan kişilerde yapılan bir çalışmada, probiyotik kullanımının ishal semptomlarının süresini 8 günden 2 güne kadar azalttığı ve karın ağrısı gibi semptomların daha az kişide görüldüğü gösterildi. 1
Antibiyotik alan hastalarda ortaya çıkan antibiyotikle ilişkili ishal, dengeli bir bağırsak mikrobiyotasının önemini vurgulamaktadır. Sindirim sistemi hastalıklarına ve bağırsak patojenlerine karşı savaşta probiyotik kullanımı, hasarlı mikrobiyumu onarma ve koruma için çok önemli bir araçtır.
Bu verilerin ışığında çeşitli hastalıklarda probiyotik kullanmak için hem hastalık hem de probiyotiklerin mekanizmaları doğru bir şekilde tanımlanmalıdır. Net olarak anlaşılmış ve bilimsel olarak faydaları kanıtlanmış probiyotikler uzman sağlık profesyonellerine danışılarak kullanılabilir.
Ürünlerimize Göz Atın
Enterogermina'nın ürün yelpazesi sindirim sisteminin düzenlenmesine ve bağışıklık sisteminin desteklenmesine yardımcı olan milyarlarca iyi bakteri içerir
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5725362/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3791589/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4248193/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5050011/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4315779/
- https://www.nature.com/articles/nrmicro2536
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1931312808000899
- https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1408913
- https://www.nature.com/articles/nrgastro.2010.117
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6683305/