İshal Nedir?

  • Bağırsak

  4 dakikalık Okuma

İshal her yaştan bireyde ortaya çıkabilen bir problemdir. Çeşitli nedenleri olan ishal problemine özellikle bağırsaklarda yaşayan mikroorganizma dengesini etkileyebileceği için dikkat edilmelidir.

İshal Nedir?

“Diyare” olarak da adlandırılan, normalden daha sık sayıda, gevşek ve sulu dışkılama olarak tanımlanan ishal, viral ve bakteriyel enfeksiyonlar, gıda intoleransları, düzensiz beslenme, stres, irritabl bağırsak sendromu (IBS) ve hatta bazı ilaçların yan etkisi dahil olmak üzere çok çeşitli koşullardan kaynaklanabilen genellikle ciddi olmayan ancak çok yaygın bir rahatsızlıktır. Geçici süre ya da uzun süreli olabilir.

Birçok insan yılda birkaç kez ishal olur. Tek başına veya bulantı, kusma, karın ağrısı ve kilo kaybı gibi diğer semptomlarla görülebilir. Akut ishal, kısa süreli ishaldir. Genellikle birkaç gün sürer, ancak daha uzun da sürebilir. Herhangi bir tedavi uygulanmadan kendi kendine iyileşebilir. Kronik ishal, birkaç günden en az dört haftaya kadar süren ishallerdir ve irritabl bağırsak sendromu (IBS), enfeksiyon, çölyak hastalığı veya inflamatuar bağırsak hastalığı (IBD) dahil daha ciddi bir hastalığın habercisi olabilir. Kronik ishal semptomları sürekli devam eden veya gelip giden şekilde olabilir. İshal, tedavi edilmezse yaşamı tehdit edebilecek dehidrasyona neden olabilir. Dehidrasyon özellikle çocuklarda, yaşlı erişkinlerde ve bağışıklık sistemi zayıf olanlarda tehlikelidir.

İshale Ne İyi Gelir, Nasıl Geçer?

Akut yani kısa süreli hafif seyreden ishalde, herhangi bir tedavi almanıza gerek olmayabilir. İshal sırasında vücudun kaybettiği su ve minerallerin yerine konulması ve dehidrasyonun önlenmesi için bu dönemde bol sıvı alınması gerekir. Hastayken günde yaklaşık 2-3 litre (8-12 bardak) su almaya çalışın. Suyu yemek yerken değil, öğün aralarında küçük miktarlarda yudum yudum içebilirsiniz. Ayrıca mide bulantınız varsa, sıvıları yavaşça yudumlayın. İçilen su miktarının arttırılması, vücudun ishal sırasında kaybettiği sıvı kaybının geri alınabilmesi açısından önemli olsa da içme suyu içinde vücut için gerekli olan tuz ve elektrolitler yeterince bulunmaz. Bu elektrolitler için meyve suları veya çeşitli çorba türleri içilebilir. Bu dönemde kafein içeren içecekler ve alkolden kaçınmak gereklidir. Yetişkinler su, meyve suları, spor içecekleri, kafeinsiz gazlı içecekler ve tuzlu et suları içmelidir. Çocuklara ise kaybedilen sıvıları ve elektrolitleri yerine koymak için oral rehidrasyon solüsyonları verilebilir.

İshal tedavisine iyi gelebilecek bazı yiyecekler şunlardır:

  • Muz
  • Beyaz pirinç
  • Patates
  • Fıstık ezmesi
  • Derisiz tavuk veya hindi
  • Yoğurt


Daha uzun süren ishal durumlarında doktorunuz sorunun nedenine bağlı olarak, ishali durdurmak veya varsa enfeksiyonu tedavi etmek için ilaçlar önerebilir. İshale neden olan altta yatan diğer hastalıkların tedavisi gerekebilir. Ayrıca hastanın kullandığı ilaçlar da ishale neden olmuş olabilir. Bu nedenle doktora başvurulduğunda varsa kullanılan ilaçlardan bahsetmek önemlidir.

İshale genellikle bağırsak enfeksiyonu neden olur. Doktorun reçeteleyebileceği antibiyotikler, bakteri ve parazitlerin neden olduğu ishali tedavi etmeye yardımcı olurken ishale virüs neden oluyorsa yardımcı olamayacaktır. İshal şiddetli olmadığı sürece, dehidrasyonu önlemek için bol miktarda sıvı içmek ve enfeksiyonun seyrini beklemek genellikle yeterlidir. Ancak küçük çocuklar ve yaşlılarda sıvı kaybı tehlikeli olabilir ve mutlaka tedavi gerekir.

Hafif ishal durumlarında, sıvı kaybının geri alınmasının yanında probiyotik kullanımı da tavsiye edilir. Milyonlarca dost bakteri bağırsaklarınızda yaşar ve sindirim sisteminiz için önemlidir. Ancak ishal, bağırsaklarınızdaki bakterilerin dengesini bozabilir. Probiyotikler, bu durumu yoluna koymaya yardımcı olur. Probiyotik ürünlerin içerisinde bakteri veya maya gibi özel mikroorganizmalar bulunur. Bunların, bağırsaklara ulaşarak ishale neden olan mikropları baskıladıkları ve vücudun onlarla savaşmasına yardımcı oldukları bilinmektedir. Probiyotiklerle ilgili yapılan çalışmalarda probiyotiklerin 100 kişiden 21’inde ishali daha hızlı geçirdiği gösterilmiştir. Probiyotiklerin işe yaradığının en iyi kanıtlarından bazıları, çocuklarda özellikle rota virüsün neden olduğu ishal üzerine yapılan çalışmalardan gelir. Probiyotikler, ishal sürelerini yaklaşık 1 gün kısaltabilirler.

Antibiyotikler vücudunuzdaki sizi hasta eden mikropları öldürür, ancak aynı zamanda bazı iyi bakterileri de öldürürler. Bu, bağırsaklarınızdaki normal dengeyi bozarak ishale yol açabilir.

Çocuklar ve yetişkinler üzerinde yapılan araştırmalar, antibiyotik ile tedavi öncesinde, sırasında ve antibiyotiklerinizi bıraktıktan birkaç gün sonra probiyotik alırsanız ishal olma şansınızı azaltabileceğinizi göstermektedir.

Probiyotikler ayrıca içerdiği mikroorganizmalar ile sindirim sistemini düzenlemeye ve bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olur. Kontamine yiyecek yediğinizde veya su içtiğinizde de ishal olabilirsiniz. Probiyotiklerin bu problem için çalıştığına dair kesin bir kanıt olmamakla birlikte bazı araştırmalar, gezginlerin bu tür ishalden kaçınmasına yardımcı olduklarını gösteriyor. Bağışıklık sistemini desteklediği bilinen probiyotikler, ishale karşı vücudun savunmasını ve iyileşmeyi arttıracaktır.

C. difficile bakterilerinin neden olduğu bir enfeksiyon, ciddi ve bazen yaşamı tehdit eden ishale ve kolonda kolit adı verilen iltihaplanmaya neden olur. Probiyotikler sizi bu mikrop enfeksiyonundan koruyabilir ve sorunun geri gelmesini engelleyebileceklerine dair bazı çalışmalar vardır. Tekrarlayan enfeksiyonları kontrol etmek zorlaştığı için bu önemlidir.

İshal için en iyi probiyotikleri almak, bağırsaklarınızdaki normal bakteri dengesini yeniden kurarak rahatsızlıklarınızı güvenli şekilde tedavi etmenize ve önlemenize yardımcı olabilir.

İshal Nedenleri Nelerdir?

İshalin en yaygın nedenleri arasında şunlar bulunur:

  • Virüsler: İshale neden olabilen çok sayıda virüs çeşidi vardır.Rotavirüs, çocukluk çağı akut ishalinin en yaygın nedenidir. COVID-19 virüsü de mide bulantısı, kusma ve ishal gibi gastrointestinal semptomlarla da ilişkilendirilmiştir.
  • Bakteriler ve Parazitler: Escherichia coli gibi patojenik bakterilere veya kontamine yiyecek ve su yoluyla parazitlere maruz kalmak ishale yol açar. Gelişmekte olan ülkelere yapılan seyahatler sırasında meydana gelen, bakteri ve parazitlerin neden olduğu ishale turist ishali denir. Ayrıca, ishale neden olan bir bakteri türü olan Clostridioides difficile, herhangi bir antibiyotik tedavisi sonrasında veya hastanede yatış sırasında ortaya çıkabilir.
  • İlaçlar: Kullandığımız birçok ilaç, yan etki olarak ishale neden olabilir. Örneğin, antibiyotikler, kötü bakterileri öldürerek enfeksiyonları hafifletir, ancak aynı zamanda iyi bakterileri de öldürürler. Bu, bağırsaklarınızdaki doğal bakteri dengesini bozarak ishale veya Clostridioides difficile gibi ikincil bir enfeksiyona yol açar. İshale neden olan diğer ilaçlara örnek olarak kanser ilaçları ve magnezyumlu antasitler verilebilir.
  • Laktoz intoleransı: Laktoz, süt ve süt ürünlerinde bulunan bir şeker türüdür. Laktozu sindirmekte zorlanan kişilerde süt ürünleri yedikten sonra ishal görülebilir. Yaşlandıkça laktoz sindirmeye yardımcı olan enzim seviyeleri düştüğü için laktoz intoleransı yaşla birlikte artabilir.
  • Fruktoz: Fruktoz, meyve şekeri olarak da bilinir ve meyveler ve balda doğal olarak bulunur. Ayrıca, marketlerde satılan bazı içeceklere tatlandırıcı olarak da eklenir. Fruktoz, bu şekeri vücudunda sindirmekte zorlanan kişilerde ishale sebep olabilir.
  • Yapay tatlandırıcılar: Yapay tatlandırıcılar, sakızda ve diğer şekersiz ürünlerde bulunan vücutta emilmeyen şekerlerdir ve bu nedenle bazı sağlıklı insanlarda da ishale neden olabilir.
  • Sindirim sistemi ameliyatları: Kısmi bağırsak veya safra kesesi ameliyatları bazen ishale neden olabilir. Bazı ameliyatlar yiyeceklerin sindirim sisteminizde daha hızlı hareket etmesine neden olabileceğinden bazı insanlar mide ameliyatından sonra da ishal olurlar.
  • Diğer sindirim bozuklukları: Kronik yaşanan ishalin altında yatan başka rahatsızlıklar olabilir. Bu rahatsızlıklara örnek olarak; irritabl bağırsak sendromu, Crohn hastalığı, çölyak hastalığı verilebilir.
  • Hormonal bozukluklar: Aşırı aktif tiroid ve diyabet
  • Fazla alkol kullanımı
  • Sindirim sistemini bozan yiyecekler yemek veya bazı gıdalara karşı alerji
  • Fazla müshil kullanımı
  • Bazı kanserler ve Radyasyon tedavileri
  • Koşmak: Bazı insanlar belli olmayan nedenlerden dolayı “koşucu ishali” olurlar.
  • Dengesiz beslenme
  • Stres: Sinir sisteminin uyarılmasıyla üretilen maddeler, hem beyni hem de bağırsağı etkiler. Bunun sonucu olarak da beyin düzeyinde gerçekleşen her olay, özellikle stres ve kaygı durumunda, bağırsakların işlevini etkileyebilir.


Bazen ishal olmanız için hiçbir neden bulunamaz. İshaliniz birkaç gün içinde geçerse, nedeni bulmak genellikle gerekli değildir.

İshal Belirtileri Nelerdir?

Olası ishal belirtileri aşağıda sıralanmaktadır:

  • Karında kramplar, şişkinlik veya ağrı
  • Acil ve sık tuvalet ihtiyacı
  • Sulu veya gevşek dışkı
  • Bağırsak kontrolünün kaybı
  • Mide bulantısı ve kusma


İshalinizin nedeni virüs veya bakteri enfeksiyonu ise aşağıdaki daha ciddi belirtileri yaşayabilirsiniz:

  • Dışkınızda kan veya mukus
  • Kilo kaybı
  • Titreme
  • Ateş
  • Dehidrasyon

Çocuklarda İshale Ne İyi Gelir?

Tedavi çocuğunuzun semptomlarına, yaşına ve genel sağlığına ayrıca, durumun ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır. Çocuklarda ishal ile ilgili en büyük endişe dehidrasyondur. Bu, küçük çocuklarda ve bağışıklık sistemi zayıf olanlarda daha olasıdır. Çoğu durumda, tedavi, kayıp sıvıların yerine konması şeklindedir. İshale enfeksiyonlar neden olduğunda antibiyotikler reçete edilebilir.

İshal geçiren çocuklar bol sıvı almalıdır. Bu, kaybedilen vücut sıvılarının yerine konmasına yardımcı olur.

Çocuğunuz susuz kalmışsa:

  • Glikoz-elektrolit solüsyonları adı verilen içecekler içirin. Bu sıvılar doğru su, şeker ve tuz dengesine sahiptir.
  • Meyve suyu veya sodadan kaçının. İshali daha da kötüleştirebilirler.
  • Bebeğinizi emzirmeye devam edin. Anne sütü alan bebeklerde genellikle daha az ishal görülür.
  • Çocuklara özel probiyotiklerle çocuğunuzun bağışıklık sistemini destekleyin.


Ayrıca çocuğunuzun ishal olmasını önlemek için aşağıdakiler yapılabilir:

  • Doğru el yıkama, ishale neden olabilecek bakterilerin yayılmasını azaltabilir.
  • Rotavirüs aşısı, rotavirüslerin neden olduğu ishali önleyebilir.
  • Çocuğunuzun sağlık uzmanına, çocuğunuz için hangi aşıların uygun olduğunu sorun.
  • Seyahat ederken çocuğunuzun yediği ve içtiği her şeyin güvenli olduğundan emin olun.
  • Kendiniz yıkayıp soymadığınız sürece çiğ meyve ve sebze, ayrıca çiğ veya az pişmiş et veya balık yememek, pastörize edilmemiş süt içmemek de çocuğunuzu ishale karşı korur.
  • Probiyotikler de sindirim sistemini destekleyerek ishalden korunmaya yardımcı olur.

Hamilelikte İshale Ne İyi Gelir?

Kabızlık ve ishal gibi sindirim problemleri hamilelik sırasında çok sık meydana gelebilir. Değişen hormonlar, beslenme alışkanlıkları, kullanılan takviyeler ve stres buna neden olabilir.

İshalinizi tedavi etmek için herhangi bir ek ilaç almanız gerekmeyebilir. Çoğu zaman ishal birkaç gün içinde düzelir, bu süreçte sıvı alımını arttırmalısınız. Hamilelik döneminde kullanılan bir ilacın ishale neden olduğundan şüpheleniyorsanız bu konuda doktorunuza danışabilirsiniz. İshaliniz iki veya üç gün sonra geçmezse doktora görünmelisiniz.

İshali daha da kötüleştirebilecek bazı gıda gruplarından uzak durulmalıdır. Yağlı, kızarmış veya baharatlı yiyecekler, süt ve süt ürünleri ve lifli yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Doktora danışmadan reçetesiz ishal önleyici ilaç alınmamalıdır.

İshal sırasında dehidrasyon hızla gelişebilir ve hamile kadınlarda şiddetli dehidrasyon gebelik komplikasyonlarına neden olur. Hamile kadınlar sindirim sorunları yaşamadıklarında bile herkesten daha fazla sıvıya ihtiyaç duyarlar. İshal sırasında kaybedilmiş olan sıvıları yerine koymak için bol miktarda su içilmelidir. Ayrıca sıvı kaybı sırasında kaybedilen elektrolit, vitamin ve minerallerin yerine konmasına yardımcı olmak için ise meyve suyu ve et suyu içilebilir. Su, kaybettiğiniz sıvıları yenilemeye yardımcı olurken meyve suları potasyum seviyenizi yenilemeye ve et suyu ise sodyumunuzu yenilemeye yardımcı olur. İshaliniz birkaç gün içinde kendi kendine iyileşmezse doktorunuza danışmanız gerekebilir. Hamileliğiniz sırasında yaşadığınız ishale bir enfeksiyon neden oluyorsa ilaca ihtiyacınız olabilir.

İshal Yapan Yiyecekler Nelerdir?

İshali daha da kötüleştirebilecek veya ishale neden olan yiyeceklerden bazıları aşağıda sıralanmıştır:

  • Yağlı veya kızarmış yiyecekler
  • Çiğ meyve ve sebzeler
  • Baharatlı yiyecekler
  • Kahve ve soda gibi kafeinli içecekler
  • Fasulye
  • Lahana

Geçmeyen İshal Durumunda Ne Yapılmalıdır?

Geçmeyen ishal durumlarında doktora danışılması gereklidir. İshalinizin nedenini belirledikten sonra, kişiselleştirilmiş bir tedavi planı geliştirmelidir. Bitkisel takviyeler ve diyet değişiklikleri gibi alternatif tedaviler de önerilebilir.

Kronik ishal tedavileri ayrıca şunları içerebilir:

  • İshal önleyici ilaçlar
  • Antibiyotikler
  • Lif takviyeleri: Dışkınıza hacim kazandırmak için bir lif takviyesine ihtiyacınız olabilir (yığın oluşturan müshil). Bu, dışkınızın daha az sulu olmasına yardımcı olabilir.
  • Oral rehidrasyon tedavisi: İshaliniz dehidrasyona neden oluyorsa, rehidrasyon solüsyonu içmek, kayıp mineralleri ve vücut sıvılarını yerine koymanıza yardımcı olabilir.
  • Parenteral tedavi: Elektrolit ve sıvı dengesi sağlanması için parenteral yoldan özel sıvı desteği verilebilir. Bağırsaklarınızın iyileşmesi için zamana ihtiyacı varsa veya mideniz ağızdan alınan gıdalardan besinleri emme yeteneğini kaybettiyse, total parenteral beslenme size yardımcı olabilir.

Sürekli İshal Olma Durumunda Neler Yapılmalıdır?

Sürekli tekrarlayan ishal altta yatan bir tıbbi durumdan kaynaklanabilir. İrritabl bağırsak sendromu gibi bir hastalığa bağlı olarak meydana gelen ishal, ancak altta yatan hastalığın tedavisi ile düzelebilir. İshalin yanı sıra altta yatan ve ishale neden olan hastalığa yönelik bir tedavi planı geliştirmek gereklidir ve bunun için bir doktora danışılmalıdır. Sebebi belirlenemeyen ishal durumlarında doktor ishali İBS’ye bağlayabilir.

Bağışıklık sistemini destekleyen takviyeler ile bağırsak mikrobiyotası düzenlenerek sindirim sistemine destek olunabilir.

Enterogermina Sindirim Sistemini Düzenlemeye Nasıl Yardımcı Olur?

Kullanılan ilaçlar, düzensiz ve yetersiz beslenme gibi faktörler ve hormonal değişiklikler, stres, kaygı gibi zihinsel durumlar da hassas olan bağırsak mikrobiyotasının dengesini bozabilir. Bu durumlarda, bağırsaklarınızda bulunan yararlı olan bakterilerin sayısı ve çeşitliliği azalırken, zararlı bakterilerin sayısı artabilir. Örneğin, kronik ishalin altında yatan hastalıklardan irritabl (huzursuz) bağırsak sendromunun nedenlerinden biri, yüksek zihinsel baskıdır. Enterogermina, içerdiği probiyotik mikroorganizmalar sayesinde sindirim sistemini düzenlemeye yardımcı olur.

Ürünlerimize Göz Atın

Enterogermina'nın ürün yelpazesi sindirim sisteminin düzenlenmesine ve bağışıklık sisteminin desteklenmesine yardımcı olan milyarlarca iyi bakteri içerir

Enterogermina 2 Milyar
  • 2-10 Yaş Arası Çocuklar
  • Flakon

Sindirim sistemini düzenlemeye ve bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı, 2 milyar kob Bacillus clausii sporu bulunan içime hazır flakonlar olarak sunulmaktadır.

*kob: koloni oluşturan birim

ÜRÜNE BAK

Enterogermina 4 Milyar
  • Çocuklar (4-10 Yaş) ve Yetişkinler
  • Flakon

Sindirim sistemini düzenlemeye ve bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı, 4 milyar kob Bacillus clausii sporu bulunan içime hazır flakonlar olarak sunulmaktadır.

*kob:koloni oluşturan birim

ÜRÜNE BAK

Enterogermina 6 Milyar
  • 11+ Yaş ve Üzeri Yetişkinler
  • Ağızda eriyen saşe form

Yetişkinlerde, sindirim sistemini düzenleme ve bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olmak için 6 milyar kob Bacillus clausii sporu içeren susuz, tek kullanımlık saşelerde sunulur.

*kob: koloni oluşturan birim

ÜRÜNE BAK
TÜM ÜRÜNLERE BAK