Các màu phân tiết lộ gì về sức khoẻ của bạn?

Trong mỗi lần đi đại tiện, khoảng ba phần tư chất thải ra là nước,¹ với 25% còn lại là hỗn hợp vi khuẩn sống và chết, thức ăn chưa được tiêu hóa (như hạt, quả hạch, ngô và đậu) và các chất thải tiết ra bởi ruột và gan, ví dụ như chất nhầy và mật, dùng để tiêu hóa chất béo.

Như đã giải thích, hãy quan sát hình dạng của chất thải dựa theo bảng phân loại màu phân Bristol, và cả định lượng được thải ra, điều này rất có ích để tìm ra vấn đề trong đường tiêu hóa.¹

Màu phân đánh giá được phần nào tổng quan sức khoẻ của bạn, tuy nhiên hãy xác định điều này với một chuyên gia y tế, đặc biệt với các trường hợp cần được cấp cứu kịp thời. Tốt nhất hãy tham khảo bác sĩ nếu bạn cảm thấy điều khác lạ trong hệ tiêu hoá và cơ thể nói chung.

Các thay đổi trong màu phân thường do chế độ ăn uống gây ra vì chúng ta ăn rất nhiều món đa dạng mỗi ngày. Đôi khi sự thay đổi về màu sắc có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khoẻ, nhưng hiếm khi trở thành điều quá nghiêm trọng với hệ tiêu hoá của bạn.¹

Các màu phân có ý nghĩa gì? Cùng tham khảo thông tin dưới đây

Nếu phân có màu đỏ tươi, đen, nhợt nhạt kèm với các triệu chứng đau bụng, tốt nhất nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và chăm sóc sức khoẻ tốt nhất.²

Cần lưu ý rằng màu phân ở trẻ sơ sinh có sự khác biệt. Bé đang bú sữa mẹ có màu phân vàng hay lỏng là điều bình thường, vì sữa mẹ di chuyển nhanh qua hệ tiêu hoá, còn màu vàng là từ mật.²

Các bé sơ sinh thường sẽ đi tiêu nhiều hơn sáu lần mỗi ngày, tuy nhiên nếu lượng phân thay đổi đột ngột, rất có thể bé đang bị tiêu chảy.²

Trẻ bú sữa công thức cũng sẽ có màu phân vàng nhưng thường sẽ ít lỏng hơn so với bú mẹ. Khi đứa trẻ lớn lên, phân của bé cũng sẽ đổi sang màu nâu chứ không phải màu vàng, đặc biệt vào giai đoạn các bé ăn thức ăn đặc hơn hàng ngày.²

Mùi phân khó chịu là điều bình thường, vì đây chính là mùi của các vi khuẩn trong đại tràng sau khi xử lý lượng thức ăn hấp thụ. Nhưng mùi phân lại khá khác nhau, phần lớn là do thay đổi chế độ ăn uống. Các loại thực phẩm và thịt cay thường sẽ gây mùi nặng hơn so với khi ăn rau.¹

Số lần đi tiêu mỗi ngày thường sẽ khác nhau, phụ thuộc vào thể trạng của mỗi người, và cũng sẽ phụ thuộc vào thói quen hoạt động của ruột, kèm với tác động từ sự thay đổi trong cuộc sống hàng ngày.¹

Tuy nhiên, hơn ba ngày không đi đại tiện là lưu ý lớn cần được chú tâm, sau thời gian này, phân sẽ trở nên cứng hơn và khó đào thải, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn. Điều quan trọng nhất ở đây chính là bản thân bạn phải hiểu rõ cơ thể mình, qua đó có thể để ý những vấn đề quan trọng và nhận ra sự thay đổi trong cơ thể.¹

Một lưu ý khác chính là thời gian đi tiêu của bạn. Tuy hình dáng phân và tần suất đi tiêu có thể thay đổi từ người này sang người khác, nhưng nếu bạn đi đại tiện nhanh, rất có thể chế độ dinh dưỡng không đủ chất lỏng hoặc thiếu chất xơ. Trong trường hợp này màu phân thường sẽ có màu tối hơn bởi đã nằm trong ruột lâu hơn.²

Tương tự như vậy, nếu phân khi được thải ra và bị đứt thành nhiều mảnh, rất có thể là do quá ít chất xơ trong chế độ ăn uống. Chất xơ chính là gel được lên men trong ruột nhờ vào vi khuẩn trong đại tràng và được kết hợp với nước. Thiếu chất xơ rất khó để kết dính, do đó phân thường sẽ bị tách thành từng phân mảnh nhỏ hơn.²

Hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức khi có màu phân đỏ tươi, đen hoặc màu phân xanh tái kèm theo các triệu chứng đau bụng. Bạn cũng nên đi khám bác sĩ nếu phân mỏng, có hình giống như bút chì, dạng chất lỏng hoặc loãng, kèm với chất nhầy khi đi ngoài hoặc phân có mủ.²

Hiểu rõ được đặc điểm và ý nghĩa của các màu phân chính là cách để nhận ra các dấu hiệu cảnh báo về sức khỏe. Hãy lưu ý đến điều này mỗi ngày, đồng thời tham khảo ý kiến bác sĩ bất cứ khi nào cần thiết.